Przez duchowość należy rozumieć pewne zasady natury religijnej, o ile przenikają one i kształtują świadomość oraz postawy i relacje międzyosobowe.
1. Osobista relacja do Jezusa Chrystusa, Jedynego Pana i Zbawiciela.
Duchowość Ruchu Światło-Życie cechuje przede wszystkim personalizm chrystocentryczny, polegający na przeżywaniu swojego życia i powołania chrześcijańskiego jako bezpośredniej, osobowej relacji do Osoby Jezusa Chrystusa, Jedynego Pana i Zbawiciela. Wiara pojęta jako osobiste przyjęcie Jezusa, oddanie i poddanie Mu siebie, zjednoczenie z Nim w myśleniu i działaniu, musi zawsze inspirować życie wewnętrzne i zaangażowanie członków Ruchu Światło-Życie.
2. Poddanie się działaniu Ducha Świętego
Zjednoczenie z Chrystusem dokonuje się w Duchu Świętym, który jedynie może wzbudzić w nas wiarę i dążenie do oddania się Jezusowi przez bezinteresowną miłość – agape. Duchowość Ruchu Światło-Życie cechuje więc również otwarcie się na działanie Ducha Świętego i Jego dary – charyzmaty i w tym znaczeniu jest duchowością charyzmatyczną. Wyraża się przede wszystkim w pielęgnowaniu życia modlitwy osobistej i wspólnej przeżywanej jako osobiste spotkanie z Jezusem w Duchu Świętym.
3. Na wzór Chrystusa Sługi
Charakterystycznym momentem duchowości Ruchu Światło-Życie jest dążenie do zjednoczenia z Jezusem jako Tym, który jest Chrystusem – Mesjaszem – Pomazańcem, czyli Tym, który przyszedł, aby służyć i życie oddać dla wypełnienia woli Ojca i Jego planu zbawienia. W tym celu Jezus został namaszczony Duchem Świętym w myśl słów „Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność” (Łk 4, 18).
Ten biblijny obraz Chrystusa Sługi znajduje się w centrum duchowości Ruchu Światło-Życie i określa jego ideał formacyjny. Określa on powołanie członka Ruchu Światło-Życie jako powołanie do uczestnictwa w namaszczeniu Chrystusa Duchem Świętym dla dzieła ewangelizacji i wyzwolenia oraz budowania wspólnoty Kościoła. Wszczepienie w postawę Chrystusa Sługi przez namaszczenie Jego Duchem zapewnia Ruchowi Światło-Życie wewnętrzne i dynamiczne skierowanie ku wielkiej jedności planu Ojca w mocy bezinteresownej służby.
4. Ku Ojcu, przez Chrystusa w Duchu Świętym
Powyższa duchowość Ruchu Światło-Życie może być określona również jako duchowość trynitarna, ukazująca całościową wizję życia w Duchu Świętym, przez Chrystusa skierowanego ku Ojcu i Jego wszystko obejmującego planowi zbawienia. Przeżywanie swego życia i powołania w świetle tej wspaniałej wizji jest dla członków Ruchu Światło-Życie źródłem wewnętrznego pokoju, radości i niesłabnącej gorliwości apostolskiej.
5. Nierozdzielność światła wiary i życia z wiary
Praktycznie powyższa duchowość wyraża się w życiu Ruchu Światło-Życie w swoistym stosunku do Słowa Bożego. Słowo Boże, jako Światło rozjaśniające konkretne sytuacje życiowe i wyznaczające drogę postępowania, przyjmowane jest jako Słowo Życia, domagające się wcielenia w życie i poddania mu życia, w myśl słów Pana: „Kto idzie za mną, nie będzie chodził w ciemnościach, lecz będzie miał światło życia” (J 8, 12). Powyższy stosunek do Słowa Bożego wyraża znak – symbol FWS-ZWH, gdzie splecenie tych dwóch grecko-biblijnych słów Światło-Życie w formie krzyża oznacza nierozdzielność światła wiary i życia z wiary, albo inaczej mówiąc, wiary i miłości. Wierność powyższej zasadzie, zawierającej w sobie istotną metodę Ruchu Światło-Życie i jego specyficzny charyzmat, zachowa członków Ruchu Światło-Życie zarówno od jednostronnego i bezowocnego intelektualizmu, jak i od pragmatyzmu w praktycznych rozwiązaniach.
6. Umiłowanie liturgii
W przekonaniu, że jedność Światła i Życia znalazła w życiu Chrystusa swój najpełniejszy wyraz w tajemnicy Paschalnej Męki, Śmierci i Zmartwychwstania, gdzie najpełniej zajaśniało Światło głoszące iż Bóg jest Miłością – członkowie Ruchu Światło-Życie starają się również Tajemnicę Paschalną umieścić w centrum swojego życia i posługi, wyrazem czego będzie umiłowanie liturgii, zwłaszcza eucharystycznej i należyte jej wartościowanie jako szczytu, „do którego zmierza działalność Kościoła” i źródła, „u którego wypływa cała jego moc” (KL 10).
7. Miłość do Kościoła
Duchowość RŚŻ z kolei winna być określona jako duchowość eklezjocentryczna. Kościół widziany w duchu Vaticanum II na tle całej ekonomii zbawczej jako jej wypełnienie, polegającej na zrealizowaniu komunii – koinonii międzyludzkiej, będącej następstwem koinonii z Ojcem przez Syna w Duchu Świętym – jest umiłowaniem całego życia członków Ruchu Światło-Życie i najgłębszym umotywowaniem oraz celem ich zaangażowania. Dlatego, chociaż ich martyria i diakonia (świadectwo i służba) wyrasta z samej przynależności do Ludu Bożego oraz z charakteru chrztu i bierzmowania i wynikającego z tych sakramentów uczestnictwa w kapłaństwie Chrystusa, starają się ją wypełniać zawsze w łączności z hierarchią Kościoła, której szczególnie jest zalecona posługa jedności i która ma być widzialnym znakiem tej jedności.
8. Ecclesia mater – Mater Ecclesiae
Swoją najgłębszą identyfikację z tajemnicą Kościoła znajdują członkowie Ruchu Światło-Życie w starochrześcijańskiej idei Ecclesia Mater (Kościół Matka) w jej powiązaniu z maryjną ideą Mater Ecclesiae (Matka Kościoła). Pierwsza ujmuje i wyraża tajemnicę Kościoła w obrazie niewiasty, która jest zarazem oblubienicą i matką. Tak właśnie Kościół będąc Oblubienicą Chrystusa przez to, że w poszczególnych swoich członkach jest oddany Chrystusowi w Duchu Świętym przez wiarę i miłość – staje się tym samym życiodajny, macierzyński i płodny – Ecclesia Mater. Źródłem jego macierzyńskiej płodności jest jego zjednoczenie z Chrystusem w Duchu Świętym. Takie jest bowiem prawo miłości oblubieńczej: o ile łączy ona osoby we wzajemnym, bezinteresownym oddaniu się – musi być życiodajna i płodna. Maryja Dziewica i Matka ukazuje się tutaj jako typ Kościoła Matki. Przez swoje oddanie się Chrystusowi, zwłaszcza w godzinie Krzyża, stała się Ona macierzyńskim principium Kościoła i zarazem jego typem. Podobnie członkowie Ruchu Światło-Życie w swoim oddaniu się Chrystusowi na wzór Maryi widzą swoje uczestnictwo w tajemnicy Kościoła Matki i źródło owocności swojej posługi apostolskiej. W powyższej wizji Kościoła, gdzie punkt ciężkości przesuwa się wyraźnie w kierunku laikatu, jest także miejsce na właściwe dowartościowanie roli kapłanów, których głównym zadaniem jest reprezentowanie (u-obecnianie) Chrystusa Oblubieńca wobec Kościoła Oblubienicy poprzez posługę słowa i sakramentu oraz posługę pasterską. W tej wizji Kościoła Matki przezwyciężona jest zarazem antynomia laikat – kler, która powstaje wszędzie tam, gdzie tajemnica Kościoła ujmowana jest powierzchownie. Powyższy rys duchowości Ruchu Światło-Życie może być określony równocześnie jako jej rys maryjny. Maryjność Ruchu Światło-Życie wyraża się w tytule: „Niepokalana, Matka Kościoła”, pod którym Maryja jest czczona. Niepokalana, Matka Kościoła jest szczególną patronką Ruchu Światło-Życie.
9. Kolegialność i zorientowanie ku wspólnocie lokalnej Kościoła
Wreszcie duchowość Ruchu Światło-Życie cechuje w szczególny sposób kolegialność i zorientowanie ku wspólnocie lokalnej Kościoła, głównie parafii. Diakonia jest zawsze realizowana w ramach małej wspólnoty – żywej komórki, widzianej jako znak Kościoła – a te małe wspólnoty diakonijne z kolei starają się realizować swoją służbę o ile możności w ramach i na rzecz wspólnoty lokalnej (parafii), przeżywanej również jako znak – sakrament Kościoła.
Odnowa parafii, według modelu inspirowanego przez eklezjologię Vaticanum II, jako „wspólnoty wspólnot”, widziana jest jako punkt docelowy Ruchu Światło-Życie.